
انتخاب سیم و کابل برای تأسیسات زیرزمینی یا «چگونه سیم و کابل مناسب برای تأسیسات زیرزمینی انتخاب کنیم؟»
تأسیسات زیرزمینی به دلیل قرار گرفتن در معرض شرایط سخت محیطی مانند رطوبت، فشار خاک و مواد شیمیایی، نیازمند سیم و کابلهایی با ویژگیهای خاص هستند. انتخاب نادرست سیم و کابل میتواند منجر به خرابی زودرس، افزایش هزینههای تعمیر و حتی خطرات ایمنی شود. در این مقاله، به بررسی عوامل کلیدی برای انتخاب سیم و کابل مناسب برای تأسیسات زیرزمینی میپردازیم.
انتخاب سیم و کابل برای تأسیسات زیرزمینی
مهمترین عوامل در انتخاب سیم و کابل زیرزمینی
مقاومت در برابر رطوبت
رطوبت یکی از بزرگترین چالشها در تأسیسات زیرزمینی است. سیم و کابلهای زیرزمینی باید دارای روکشهایی باشند که از نفوذ آب جلوگیری کنند. مواد رایج برای این منظور عبارتند از:
- پلی اتیلن (PE): مقاومت بالا در برابر رطوبت و مواد شیمیایی.
- XLPE (پلی اتیلن شبکهای شده): مقاومت حرارتی و مکانیکی عالی.
مقاومت در برابر فشار و سایش
سیم و کابل استاندارد زیرزمینی در معرض فشار خاک و سنگها قرار دارند. بنابراین روکشهای مقاوم در برابر سایش و فشار مانند PVC سخت یا پلی اورتان توصیه میشوند.
مقاومت در برابر خوردگی
در محیطهایی با خاک اسیدی یا قلیایی، استفاده از کابلهای با روکش مقاوم در برابر خوردگی مانند LSZH (کم دود و بدون هالوژن) ضروری است.
انواع کابلهای زیرزمینی
کابلهای مستقیم دفنی (Direct Burial Cables)
در ادامه مبحث انتخاب سیم و کابل برای تأسیسات زیرزمینی باید گفت که این کابلها بهطور خاص برای دفن مستقیم در خاک طراحی شدهاند و دارای روکشهای مقاوم در برابر رطوبت، فشار و خوردگی هستند.
کابلهای مجهز به لوله (Conduit Cables)
در برخی موارد، کابلها داخل لولههای محافظ (کاندوئیت) قرار میگیرند. این روش از کابلها در برابر فشار و سایش محافظت میکند.
کابلهای زرهدار (Armored Cables)
این کابلها دارای لایههای فلزی یا فولادی هستند که مقاومت آنها را در برابر فشار و ضربه افزایش میدهند.
مواد تشکیلدهنده روکشهای کابلهای زیرزمینی
پلی اتیلن (PE)
- مزایا: مقاومت عالی در برابر رطوبت و مواد شیمیایی.
- کاربردها: محیطهای مرطوب و زیرزمینی.
PVC (پلی وینیل کلراید)
- مزایا: انعطافپذیری بالا و هزینه مقرون به صرفه.
- کاربردها: محیطهای با فشار کم تا متوسط.
XLPE (پلی اتیلن شبکهای شده)
- مزایا: مقاومت حرارتی و مکانیکی بالا.
- کاربردها: محیطهای با دمای بالا و فشار زیاد.
استانداردهای بینالمللی برای کابلهای زیرزمینی
در راستای انتخاب سیم و کابل برای تأسیسات زیرزمینی، استانداردهایی مانند IEC 60502 و UL 1277 مشخصات فنی و ایمنی کابلهای زیرزمینی را تعیین میکنند. رعایت این استانداردها تضمین میکند که کابلها در شرایط سخت عملکرد مطمئنی داشته باشند.
نکات مهم در نصب کابلهای زیرزمینی
عمق دفن
عمق دفن کابل مفتولی باید بهگونهای باشد که از آسیبهای ناشی از فشار خاک و فعالیتهای سطحی جلوگیری شود. معمولاً عمق 60 تا 90 سانتیمتر توصیه میشود.
استفاده از لایه محافظ
استفاده از لایههای محافظ مانند شن یا لولههای پلاستیکی میتواند از کابلها در برابر فشار و سایش محافظت کند.
تست و بازرسی
پس از نصب، کابلها باید تست شوند تا از عدم وجود آسیب و نصب صحیح اطمینان حاصل شود.
انتخاب انتخاب سیم و کابل برای تأسیسات زیرزمینی بر اساس نوع کاربرد
مصارف خانگی و تجاری
برای مصارف کمفشار، کابلهای با روکش PVC یا PE مناسب هستند.
مصارف صنعتی
در صنایع سنگین مانند نفت و گاز، کابلهای زرهدار یا مجهز به روکش XLPE توصیه میشوند.
محیطهای با خطر آتشسوزی
در این محیطها، کابلهای LSZH بهترین گزینه هستند زیرا دود و گازهای سمی کمتری تولید میکنند.
تأثیر محیط زیست بر انتخاب کابلهای زیرزمینی
امروزه استفاده از مواد سازگار با محیط زیست مانند LSZH در تولید سیم مفتولی زیرزمینی رو به افزایش است. این مواد نه تنها ایمنی را افزایش میدهند، بلکه تأثیر منفی بر محیط زیست را نیز کاهش میدهند.
نتیجهگیری
انتخاب سیم و کابل مناسب برای تأسیسات زیرزمینی نیازمند توجه به عوامل متعددی مانند مقاومت در برابر رطوبت، فشار و خوردگی است. با انتخاب مواد مناسب، رعایت استانداردهای بینالمللی و نصب صحیح، میتوان از عملکرد مطمئن و طولانیمدت سیستمهای زیرزمینی اطمینان حاصل کرد.